زهراالسادات مدنی* اعظم حدادی**# عباس مسگرانی* امراله مصطفی زاده*** مریم سید مجیدی**** علی بیژنی***** منوچهر اشرف پور******

54 مجله دانشكده دندانپزشكي مشهد / سال / 3131 دره 13/ شماره 3 بررسی میزان القاء اینترلکین- 1 بتا )IL-1β( فاکتر نکرزدهنده تمری )( مایلپراکسیداز )MPO( پالپ دندان رت هایپرگلیسمیک تسط مینرال تری اکساید اگریگیت () سمان غنی شده با کلسیم (CEM) زهراالسادات مدنی* اعظم حدادی**# عباس مسگرانی* امراله مصطفی زاده*** مریم سید مجیدی**** علی بیژنی***** منچهر اشرف پر****** * استاديار انددانتيكس مرکز تحقيقات ماد دندانی دانشكده دندانپزشكی دانشگاه علم پزشكی بابل بابل ايران ** استاديار گره انددانتيكس دانشكده دندانپزشكی دانشگاه علم پزشكی مازندران *** مرکز تحقيقات بيلژی سللی ملكلی دانشكده پزشكی دانشگاه علم پزشكی بابل بابل ايران **** دانشيار آسيب شناسی دهان فک صرت مرکز تحقيقات ماد دندانی دانشكده دندانپزشكی دانشگاه علم پزشكی بابل بابل ايران ***** مرکز تحقيقات بيماریهای غير اگير کدکان دانشكده پزشكی دانشگاه علم پزشكی بابل بابل ايران ****** استاديار گره فيزيلژی فارماکلژی دانشكده پزشكی دانشگاه علم پزشكی بابل تاریخ ارائه مقاله : 22/4/2 تاریخ پذیرش : 22/11/11 Evaluation of Expression of IL-1β, TNFα and MPO in Pulp Tissue of Hyperglycemic Rats to and CEM Zahrasadat Madani*, Azam Haddadi**#, Abbas Mesgarani*, Amrollah Mostafazadeh***, Maryam Seyedmajidi****, Ali Bijani*****, Manouchahr Ashrafpour****** * Assistant Professor of Endodontics, Dental Materials Research Center, School of Dentistry, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran ** Assistant Professor, Dept of Endodontics, School of Dentistry, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran *** Cellular & Molecular Biology Research Center, School of Dentistry, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran **** Associate Professor of Pathology, Dental Materials Research Center, School of Dentistry, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran ***** Non-communicable Pediatric Diseases Research Center, School of Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran ****** Assistant Professor, Dept of Physiology and Pharmacology, School of Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran Received: 23 June 2013 ; Accepted: 1 January 2014 Introduction: The purpose of this study was to evaluate the expression of Interleukin-1 beta (IL1β), Tumor necrosis factor alpha () and Myeloperoxidase (MPO) in diabetic rats after pulp capping with Mineral Trioxide Aggregate () and a new endodontic Calcium Enriched Mixture (CEM) cement. Materials & Methods: To examine the effect of or CEM, on diabetic dental pulp, animal model of Streptozotocin (STZ)-induced diabetic rats (intraperitoneal (IP) injection of STZ (65mg/kg) were used. Thirty four rats were divided into two diabetic and healthy groups. After exposing the pulp of the first maxillary molar, either or CEM were used as pulp cap agent, cavities were sealed with resin modified glass ionomer cement. After thirty days, the rats were sacrificed. Chisquare, Pearson and two-way ANOVA tests were used for statistical analysis (α=0.05). Results: There was no significant difference in the amount of IL-1β, and MPO between healthy and diabetic rats in group (P=0.827, P=0.948, P=0.365). In CEM group, no difference in the amount of IL-1β and between healthy and diabetic rats was detected (P=0.652, P=0.932). But there was a significant difference in the amount of MPO between healthy and diabetic rats in the CEM group (P=0.033). Conclusion: There was no significant difference between diabetic and healthy rats in the amount of IL1β, in both and CEM groups while the amount of MPO showed a significant difference in rats treated with CEM. Key word: Diabetes, direct pulp cap, CEM,. Corresponding Author: Haddadi_azam@yahoo.com J Mash Dent Sch 2014; 38(1): 45-52. E-mail: Haddadi_azam@yahoo.com ------------------------------------------------------ ملف مسؤل نشانی: مازندران ساری دانشكده دندانپزشكی گره انددانتيكس تلفن: 61666501190

بررسي میزان القاء اینترلکین- 3 بتا )IL-1β(... )زهراالسادات مدني همكاران( 54 چکیده مقدمه: هدف این مطالعه بررسی میزان بیان اینترلکین- 1 بتا )IL-1β( فاکتر نکرزدهنده تمری )( مایلپراکسیداز )MPO( بعد از استفاده از )) Mineral Trioxide Aggregate (CEM) Calcium-Enriched Mixture به عنان پالپ کپ در رتهای دیابتی بد. ماد رشها: از مدل حیانی با القای دیابت با استفاده از Streptozotocin )تزریق داخل صفاقی به صرت 56( mg/kg استفاده شد. 43 رت به د گره دیابتی سالم تقسیم شدند. بعد از اکسپز پالپ ملر ال مگزیال یا CEM به عنان ماده پالپ کپ استفاده شد حفرات با سمان گالس آینمر ترمیم شدند. 43 رز بعد رتها قربانی شدند. اندازهگیری مدیاترهای التهابی در سرم مایع پالپ با استفاده از رش ELISA انجام شد. دادهها با استفاده از آزمن کای د همبستگی پیرسن آنالیز اریانس یک طرفه آنالیز شدند )3/36=α(. یافتهها: اختالف آماری معنیداری بین میزان IL-1β MPO در کانال ریشه رتهای سالم دیابتی گره مشاهده نشد )به ترتیب 3/728=P 3/837=P 3/456=P(. اختالف آماری معنیداری در مدیاترهای IL-1β بین د گره سالم دیابتی که در آنها از CEM استفاده شده بد مشاهده نشد )به ترتیب 3/562=P 3/842=P( میزان MPO در رتهای سالم دیابتی گره CEM اختالف معنیداری نشان داد )3/344=P(. نتیجه گیری: براساس یافتههای مطالعه حاضر در استفاده از در هر د گره سالم دیابتی تفاتی در میزان متغیرهای IL-1β MPO مشاهده نشد همچنین در استفاده از CEM نیز تفاتی بین IL-1β مشاهده نشد اما میزان مایلپراکسیداز )MPO( زمانی که از CEM استفاده شد افزایش یافت. اژههای کلیدی: دیابت پالپ کپ مستقیم. CEM Cement مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد / سال 1484 دره / 47 شماره 36-62 : 1. مقدمه دیابت بیماری مزمن چند عاملی است که اکثر پالپ میشد. در بیماری دیابت تانایی سیستم ایمنی در پاسخ به عفنت کاهش پیدا ( 7 )6 همچنین تحت میکند. ارگانهای بدن از جمله دهان را تحت تاثیر قرار میدهد. تاثیر قرار دادن ساختار عرق خنی مجب نارسایی در این بیماری کمبد میزان انسلین خن به صرت نسبی یا کامل یا مقامت سللهای هدف در جذب انسلین مجد در خن مشاهده ( 2 )1 میشد. درمان پالپ زنده برای دندانهایی که در اثر ترما یا پسیدگی اکسپز شده اند انجام )3( میشد. اکسپز شدن تغییر در تغذیه بافتها میشد. بیماریهای به دلیل آنکه بیماریهای ارتباط بین دیابت ( 9 )8 پریدنتال در مطالعات اثبات شده است. خن رسانی پالپ محدد است پریدنتال تحت تاثیر قرار میزان مفقیت پالپ کپ مستقیم در میگیرد. در اثر بنابراین بیماران دیابتی مرد پالپ به محیط دهان محلی برای رد میکرارگانیسمها تردید است چرا که در درمان ریشه دندان بیماران دیابتی به بافت پالپ میباشد. از طرفی سیستم ایمنی ماده مرد استفاده در پالپ کپ بایستی بتانند از رشد تقسیم میزان مفقیت بهبد ضایعه پری اپیکال کمتر از افراد )10-12( سالم است. باکتریهای ارد شده جلگیری کرده آنها را از بین سایتکاینها پرتئینهای محلل یا متصل به غشای ببرد. همچنین تانایی این را داشته باشند که سللهای سللی یا گلیکپرتیئنهای متصل به غشای سللها مزانشیمال مجد در پالپ را تحریک کرده منجر به میباشند که ظیفه مهمی در سیستم ایمنی ایفا میکنند. تمایز تبدیل آنها به سللهای ادنتبالست جهت ( 5 )4 ساخت پل عاجی در محل اکسپز شند. حضر مایلپراکسیداز به عنان مارکری جهت اندازه گیری میزان فعالیت سللهای فاگسیت میباشد. IL-1β باکتری عفنت التهاب مانع از تشکیل پل عاجی در سایتکاینهای التهابی هستند که نقش اصلی را به عنان

54 مجله دانشكده دندانپزشكي مشهد / سال / 3131 دره 13/ شماره 3 اسطه پاسخ التهابی حاد در برابر عامل ایجاد کننده عفنت ایفا )13( میکنند. Alkaline phosphatase در مطالعهای Kallikrein مشاهده شد که در پالپ دندان رتهای دیابتی بیشتر از رتهای سالم اما غلظت نیتریت در گره دیابتیها به طر معنیداری کمتر از گره سالم )14( تاکنن مطالعهای بد. کپ مستقیم بر میزان سایتکاینها در زمینه تاثیر نع ماده پالپ التهابی افراد دیابتی انجام نشده است. مطالعه حاضر به بررسی تاثیر استفاده از Mineral Trioxide Aggregate )( Calcium- Enriched Mixture (CEM) رتهای به عنان ماده کپینگ در دیابتی بر ری پاسخ پالپی میزان IL-1β MPO ماد رشها این مطالعه در پالپ دندان رتها پرداخت. تجربی-آزمایشگاهی که به اخالق دانشگاه علم پزشکی بابل )کد تائید کمیته )5895 است بر ری 34 رت سفید نر از نژاد یستار رسیده (Wistar rat) سن بین 8-10 هفته با زن بین گرم 200-250 انجام شد. 34 رت به د گره دیابتی سالم تقسیم شدند. جهت القای دیابت در رتها Streptozotocin )سیگما-هلند( به میزان از 65mg/kg داری به صرت داخل صفاقی استفاده شد. یک هفته پس از تزریق داری مرد نظر گلکز خن رتها اندازه گیری شد در صرتی که قند خن ناشتا )FBS( بیشتر میبد ارد مرحله بعدی مطالعه رتها از آنها 200 mg/dl ) 61 61 ( میشدند. با استفاده از تزریق داخل صفاقی کتامین هیدرکلراید )الفاسان-هلند( به میزان 80mg/kg Xylazin2% )الفاسان-هلند( به میزان مخلط با به 2/5mg/kg صرت کامل بیهش شدند. پس از بیهشی کامل رتها دندانهای ملر ال فک باالی رتها با استفاده از کلرهگزیدین %0/12 شست ش داده شدند. با استفاده از هندپیس Japan( )NSK, با سرعت باال فرز رند الماسی شست شی فراان در سطح اکلزال دندان ملر ال فک باال حفره کالس یک به منظر اکسپز شدن پالپ تهیه شد. پس از اکسپز شدن پالپ )به میزان قطر فرز مشاهده برقراری همستاز از سدیم هیپکلریت خنریزی( %5/25 جهت Tage- )Donyayearayesh-Iran) استفاده شد. پس از آماده سازی )AW; Angelus, Londrina, PR, Brazil( )Bionique dent-tehran, Iran( CEM Cement در بر اساس دسترالعمل شرکت سازنده ماد مرد نظر درن حفره حفرهها مجارت پالپ اکسپز شده قرار داده شدند با استفاده از گالس آ ینمر سپس (GC International Corp, Tokyo, Japan) رز ترمیم شدند. از زمان اکسپز پالپها رتها شد سپس رتها قربانی پس از گذشت اقدام به جمع 30 )15( شدند. آری خن پس از جدا کردن فک باالی آنها دندانهای ملر ال هر د طرف کشیده شدند Paper point شماره 25 از انتها ارد کانال ریشه دندانها شد پس از گذشت 30 ثانیه از کانال خارج شد داخل میکرتیبهای )PBS( Phosphate Buffer Saline میکرتیبها تا رز آزمایش در فریزر حای قرار داده شدند. درجه 80- سانتیگراد نگهداری شدند. خن جمع آری شده به مدت 5 دقیقه سانتریفژ شد در دمای 20- درجه سانتی گراد نگهداری شد. اندازهگیری مدیاترهای -IL-1β (North America )Ebioscienc-North America( )Ebioscience MPO )Cusabio-China( در سرم مایع جمع آری شده از پالپ با استفاده از رش طبق دسترالعمل شرکت سازنده انجام شد. ELISA آزمن کاید همبستگی پیرسن آنالیز اریانس دعاملی در نرم افزار آماری SPSS با یرایش 17 استفاده گردید.

P بررسي میزان القاء اینترلکین- 3 بتا )IL-1β(... )زهراالسادات مدني همكاران( 54 یافتهها میانگین مدیاترهای اندازه گیری شده در کانال ریشه سرم رتها در جدل 1 گزارش شده است. در گره دیابتیها اختالف آماری معنیداری بین میزان مدیاترهای IL-1β MPO در د گره مشاهده نشد )0/05>P(. اختالف آماری معنیداری بین میزان CEM IL-1β MPO کانال ریشه د گره سالم دیابتی که به کار رفته بد مشاهده نشد )به ترتیب 0/827=P 0/948=P 0/365=P(. اختالف آماری معنیدار در مدیاترهای که در آنها IL-1β از CEM بین د گره سالم دیابتی استفاده شده بد مشاهده نشد )به ترتیب 0/652=P 0/932=P(. اما اختالف آماری معنیداری بین میزان MPO بین د گره سالم دیابتی که در آنها از.)P=0/033( CEM استفاده شده بد مشاهده شد همبستگی مثبت معنیداری بین میزان IL-1β با MPO شد )0/479=r 0/001< ارتباط مثبت بین میزان اندازه گیری شده در کانال ریشه مشاهده.)P>0/001 r=0/432 با IL-1β کانال ریشه مشاهده شد اما معنیدار نبد )0/207=r 0/095=P(. با استفاده از آنالیز اریانس د عاملی )دیابت نع ماده( نیز رابطه معنیدار آماری درباره هیچکدام از متغیرها یافت نشد. جدل : 1 متغیر پیکگرم بر میکرمل )pg/ml) دیابتی مقایسه میانگین انحراف معیار مدیاترهای اندازه گیری شده در کانال ریشه سرم رتهای دیابتی سالم به تفکیک ماده مرد استفاده انحراف معیار±میانگین CEM )گرم( )گرم( سالم انحراف معیار±میانگین دیابتی انحراف معیار±میانگین سالم انحراف معیار±میانگین نتیجه آزمن اثر ماده F=0/285 P=0/596 125/9±89/6 111/0±49/5 104/5±56/9 110/29±58/3 نتیجه آزمن اثر دیابت F=0/05 P=0/825 F=0/01 P=0/99 F=4/509 P=0/041 F=2/735 P=0/107 F=1/97 P=0/169 F=3/705 P=0/062 F=0/032 P=0/86 F=0/05 P=0/824 F=0/431 P=0/516 F=0/437 P=0/238 F=0/079 P=0/780 47/99±50/18 0/059±0/071 16/45±14/81 30/87±62/88 3/21±0/08 46/18±42/19 0/141±0/087 33/21±31/01 170/85±282/79 5/94±4/77 49/09±59/79 0/071±0/103 17/1±10/96 37/93±19/29 3/94±61/0 50/64±44/2 0/116±0/111 23/40±25/38 41/33±129/2 4/71±2/91 IL-1β MPO serum IL-1β serum MPO serum

54 مجله دانشكده دندانپزشكي مشهد / سال / 3131 دره 13/ شماره 3 بحث این مضع که دیابت باعث سرکب سیستم ایمنی اختالف معنیدار شد. اما در مطالعه ما با جد بیشتر بدن غلظت مایلپراکسیداز در رتهای دیابتی این اختالف به منجر به تغییرات زیادی در حفره دهان میگردد بر کسی سطح معنیداری نرسید. به نظر میرسد بیشتر بدن میزان پشیده نیست. بیمارانی که دیابت کنترل نشده دارند به غلظت مایلپراکسیداز در رتهای دیابتی نتیجه حضر صرت مزمن در متابلیسم کربهیدرات لیپیدها اختالل بیشتر نترفیلها ماکرفاژها در بافت پالپ باشد. مایلپراکسیداز )MPO) از پراکسید هیدرژن که از دارند. مطالعات معددی درباره تاثیر دیابت بر پاسخ پالپ به تجزیه سپر اکسید به جد میآید استفاده کرده انجام شده است که در این مطالعه به این ینهای هالید را که در شرایط طبیعی غیرفعال هستند را CEM مضع پرداختیم. با تزریق داخل اسیدهای به داری صفاقی اکنشگر که برای باکتریها میکربها در رتها دیابت القا شد. در بین مادی کشنده هستند تبدیل میکند. بنابراین با اندازه گیری میزان Streptozotocin که میتانند از طریق تخریب سللهای بتا در غده این آنزیم میتان به میزان فعالیت عملکرد سللهای پانکراس ترشح انسلین را متقف دیابت را القا کنند نترفیل پی برد. Golub آسیبهای کلیی کبدی کمتری ایجاد همکاران نشان دادند که ساخت کالژن در Streptozotocin اثر افزایش Advanced Glycation End-Production میکند. MPO میزان IL-1β در رتهای دیابتی )AGEs( به طر معنیداری افزایش پیدا میکند. همچنین مطالعه حاضر از گره سالم باالتر به دست آمد. همچنین )02( AGE را به افزایش ساختارهای MPO افزایش Vlassara میزان این مدیاترها در خن رتهای دیابتی از گره در بیماران دیابتی نسبت داد. ساختارهای AGE نقش سالم بیشتر بد. یافتههای فق حاکی از حضر التهاب در مهمی در ایجاد مشکالت عرقی افراد دیابتی بر عهده بافت پالپ دندان Catanzaro میباشد. همکاران دارد. به نترفیلها جز الین سللهای ایمنی است که به بررسی تاثیر دیابت بر ری مدیاترهای التهابی مجد در پالپ آسیب دیده ارد میشند نقش مهمی در پالپ پرداختند آنها گزارش کردند که غلظت نیتریت در آزادسازی سایتکاینها فاگسیتز ایفا میکنند. همچنین ابتدای بیماری دیابت در پالپ نسبت به گره کنترل باالتر سللهای نظیر ماکرفاژ ماست سل لنفسیتها رد اما پس از 90 رز از بیماری کاهش چشمگیری پیدا کرده نترفیل به پالپ را طی پرسه التهاب از طریق ترشح حتی از گره کنترل کمتر میشد. همچنین میزان سایتکاین میکنند. کنترل نتیجه التهاب در پالپ آسیب میلپراکسیداز در بافت پالپ در دیابتیها 30 در رز دیده منجر به ترمیم پالپ با یا بدن تشکیل پل عاجی نسبت به گره کنترل باالتر بد اما پس از 90 رز این )06( فیبرز یا نکرز گردد.

بررسي میزان القاء اینترلکین- 3 بتا )IL-1β(... )زهراالسادات مدني همكاران( 45 مادی که به عنان پالپ کپ استفاده میشند بایستی جد بیشتر بدن التهاب در گره رتهای دیابتی از آن CEM تانایی تحریک آزاد کردن سایتکاینها سللها از جایی که در میزان سایتکاینهای التهابی جهت فعال کردن پیش سازهای ساخت بافت سخت در این گره در مطالعه ما تفات معنیداری مشاهده نشد را )00( داشته باشند. شاید بتان گفت که این د ماده تانستهاند پرسه التهابی )Hard-Tissue Formation( IL-1β استئبالستها سایتکاینهایی نظیر در پالپ دندان را به نفع ترمیم پالپ پیش ببرند. اما در این را ترشح میکنند. این سایتکاینها برای فعال شدن خصص نیاز به مطالعات بیشتر میباشد. IL-6 استئبالستها )02( ضرری هستند. ترمیم پالپ مکانیسم نتیجه گیری پیچیدهای دارد که تاکنن به خبی مشخص نشده است. بر اساس یافتههای مطالعه حاضر در استفاده از در پالپی که دچار آسیب شده است ماده کپینگ بر ری آن قرار داده شده است ترمیم بافت پالپ ابسته به پرسه در هر د گره سالم دیابتی تفاتی در میزان متغیرهای MPO IL-1β, مشاهده نشد همچنین در استفاده التهابی در آن میباشد. این مراحل میتاند تسط نیز تفاتی بین IL-1β مشاهده نشد اما از CEM سایتتکسیسیتی تانایی ماده کپینگ در القای تلید میزان مایلپراکسیداز زمانی که از CEM استفاده )MPO( سایتکاینها )01( تحت تاثیر قرار بگیرد. مطالعات نشان داده شد افزایش یافت. است که IL-1β ماست سلها میکند بنابراین جهت ساخت تلید شده تسط ماکرفاژها نترفیلها در حضر IL-1β در پالپ افزایش پیدا میتاند با القای سللهای ایمنی به ارگانیزاسین هرچه بهتر پالپ پس ) 01 06 ( از آسیب دیدگی ترمیم مناسب آن کمک کند. Barkhordar 1β )01( همکاران اظهار کردند که در حضر IL- با منشا خارجی )Exogenous( ساخت کالژن در تشکر قدردانی بدینسیله از مرکر تحقیقات ماد دندانی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علم پزشکی بابل که هزینههای انجام این طرح را تامین نمدهاند تقدیر تشکر میشد. این مقاله منتج از پایان نامه تخصصی با شماره 28 طرح تحقیقاتی به شماره 9032430 از دانشگاه علم پزشکی بابل میباشد. فیبربالستهای سالم پالپ تا د برابر افزایش مییابد. با منابع 1. Manfredi M, McCullough MJ, Vescovi P, Al-Kaarawi ZM, Porter SR. Update on diabetes mellitus and related oral diseases. Oral Dis 2004; 10(4): 187-200. 2. Fouad AF. Diabetes mellitus as a modulating factor of endodontic infections. J Dent Educ 2003; 67(4): 459-67.

45 مجله دانشكده دندانپزشكي مشهد / سال / 3131 دره 13/ شماره 3 3. Paranjpe A, Smoot T, Zhang H, Johnson JD. Direct contact with Mineral Trioxide Aggregate activates and differentiates human dental pulp cells. J Endod 2011; 37(12): 1691-95. 4. Paranjpe A, Zhang H, Johnson JD. Effects of mineral trioxide aggregate on human dental pulp cells after pulpcapping procedures. J Endod 2010; 36(6): 1042-7. 5. Holland R, Filho JA, de Souza V, Nery MJ, Bernabe PF, Junior ED. Mineral trioxide aggregate repair of lateral root perforations. J Endod 2001; 27(4): 281-4. 6. Greelings SE, Hoepelman AIM. Immune dysfunction in patients with diabetes mellitus. FEMS Immunol Med Microbiol 1999; 26(3-4): 259-65. 7. Delamaire M, Maugendre D, Moreno M, Le Goff MC, Allannic H, Genetet B. Impaired leukocyte functions in diabetic patients. Diabet Med 1997; 14(1): 29-34. 8. Santos Tunes R, Foss-Freitas MC, Nogueira-Filho Gda R. Impact of periodontitis on the diabetes-related inflammator y status. J Can Dent Assoc 2010; 76: 35. 9. Bender IB, Bender AB. Diabetes mellitus and the dental pulp. J Endod 2003; 29(6): 383-9. 10. Taylor GW. Periodontal treatment and its effects on glycemic control: A review of the evidence. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1999; 87(3): 311-6. 11. Vernillo AT. Diabetes mellitus: Relevance to dental treatment. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2001; 91(3): 263-70. 12. Mindiola MJ. Endodontic treatment in an American Indian population: A 10-year retrospective study. J Endod 2006; 32(9): 828-32. 13. Balkwill FR, Burke F. The cytokine network. Immunol Today 1989; 10(9): 299-304. 14. Catanzaro O, Dziubecki D, Ceron C, Rodriguez R. diabetes and its effects on dental pulp. J Oral Sci 2006; 48(4): 195-9. 15. Garber SE, Shabahang S, Escher AP, Torabinejad M. The effect of hyperglycemia on pulpal healing in rats. J Endod 2009; 35(1): 60-2. 16. Kohsaka T, Kumazawa M, Yamasaki M, Nakamura H. Periapical lesions with streptozotocin-induced diabetes. J Endod 1996; 22(8): 418-21. 17. Leite RS, Marlow NM, Fernandes JK. Oral health and type 2 diabetes. Am J Med Sci 2013; 345(4): 271-3. 18. Weiss SJ. Tissue destruction by neutrophils. N Engl J Med 1989; 320(6): 365-76. 19. Golub LM, Schneir M, Ramamurthy NS. Enhanced collagenase activity in diabetic rat gingiva:in vitro and in vivo evidence. J Dent Res 1978; 57(3): 520-25. 20. Vlassara H. Recent progress in advanced glycation end products and diabetic complications. Diabetes 1977; 46(2): 19-25. 21. Gomes AC, Gomes-Filho JE, Oliveira SHP. -induced neutrophil recruitment: A mechanism dependent on IL-1, MIP-2, and LTB4. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2008; 106(3): 450-6.

بررسي میزان القاء اینترلکین- 3 بتا )IL-1β(... )زهراالسادات مدني همكاران( 45 22. Ciasca M, Aminoshariae A, Jin G, Montagnese T, Mickel A. A comparison of the cytotoxicity and proinflammatory cytokine production of EndoSequence root repair material and proroot mineral trioxide aggregate in human osteoblast cell culture using reverse-transcriptase polymerase chain reaction. J Endod 2012; 38(4): 486-9. 23. Suda T, Takahashi N, Udagawa N, Jimi E, Gillespie MT, Martin TJ. Modulation of osteoclast differentiation and function by the new members of the tumor necrosis factor receptor and ligand families. Endocr Rev 1999; 20(3): 345-57. 24. Cavalcanti BN, Mello Rode S, França CM, Marques MM. Pulp capping materials exert an effect on the secretion of IL-1β and IL-8 by migrating human neutrophils. Braz Oral Res 2011; 25(1): 13-8. 25. Ferreira DC, Brito DG, Cavalcanti BN. Cytokine production from human primary teeth pulp fibroblasts stimulated by different pulpotomy agents. J Dent Child (Chic) 2009; 76(3): 194-8. 26. Barkhordar RA, Ghani QP, Russel TR, Hussain MZ. Interleukin-1 beta activity and collagen synthesis in human dental pulp fibroblasts. J Endod 2002; 28(3): 157-9.